Image
Kenmerken van spraakproblemen
Bij een spraakstoornis is het lastig om te praten. Bijvoorbeeld door stotteren of niet de juiste klanken kunnen gebruiken door dysarthrie. Dit is een beschadiging van het zenuwstelsel, waardoor de zenuwvoorziening van de spieren gestoord is. Omdat de spieren niet goed meer kunnen functioneren worden klanken verkeerd uitgesproken. Ook de spieren voor een goede ademhaling, het slikken en de stemgeving kunnen zijn aangetast.
Kenmerken van taalproblemen
Bij een taalstoornis is er een probleem bij het begrijpen en toepassen grammaticale en communicatieve regels. Je begrijpt meestal veel meer van wat anderen zeggen dan je het zelf kan zeggen. Dit noemen we dysfasie. Ook kan je een taalprobleem hebben als gevolg van niet aangeboren hersenletsel. Dit heet afasie. Bij een taalontwikkelingsstoornis (TOS) wordt taal in de hersenen minder goed verwerkt. Zo kan je bijvoorbeeld grote moeite hebben met praten of het begrijpen van taal. De taal- en spraakontwikkeling verloopt hierdoor anders dan bij leeftijdsgenoten.
Voor studenten met een spraak- of taalstoornis kunnen practica of werkgroepen, presentaties, mondelinge tentamens of stage lopen lastig zijn. Hierdoor kun je vertraging oplopen of kun je bepaalde praktijktoetsen niet maken.
Dit kom ik tegen
Belemmeringen bij studeren met een taal- of spraakprobleem
Als student met een taal- of spraakprobleem kun je tegen verschillende belemmeringen aanlopen.
- Concentratieproblemen. Je hebt moeite om je aandacht bij een taak te houden en bent snel afgeleid. Je wilt graag tips en begeleiding, zodat je lessen beter kunt volgen en opdrachten daadwerkelijk afmaakt.
- Plannen en organiseren. Je weet niet goed waar je moet beginnen en vindt het moeilijk om te plannen. Je weet niet wanneer je wat moet doen en wilt hier graag hulp bij.
- Moeite met communiceren. Je vindt het lastig om duidelijk te maken wat je bedoelt en je begrijpt anderen niet altijd goed. Samenwerken in een groep is voor jou dan ook extra lastig.
- Problemen met stage/werk. Vanwege je taal- of spraakprobleem kan het lastig zijn om een stage of werkplek te vinden, of om deze te behouden. Goede communicatie en afspraken zijn belangrijk om dit goed te laten verlopen.
- Problemen bij toetsen of onderwijs. Stilzitten en concentreren in de les of bij een lange toets kan lastig zijn voor jou. Je hebt aanpassingen nodig, zodat je de toets kunt maken of de les kunt volgen op een manier die bij jou past.
- Problemen bij lezen/schrijven/rekenen. Bij veel taken die je tijdens je mbo-studie of stage moet doen, heb je te maken met lezen, schrijven of rekenen.
- Teveel of te weinig energie. Het kan zijn dat je vaak moe bent of soms te veel energie hebt. Hierdoor kan je belemmering ondervinden tijdens je studie of stage.
- Angst of stress. Misschien vind je het eng om voor een groep te presenteren of krijg je stress van school of stage. Er zijn mogelijkheden die jou helpen om hier beter mee om te gaan.
- Geldproblemen. Niet iedereen kan een bijbaantje hebben naast de studie. Het kan ook zijn dat je schulden hebt.
- Problemen met computergebruik. Het kan zijn dat je door je taal- of spraakprobleem bepaalde software nodig hebt om goed met de computer te kunnen werken.
- Problemen bij bereikbaarheid/fysieke toegankelijkheid. Is je school niet toegankelijk ingericht? Dan is het belangrijk dat je op de hoogte bent van de mogelijke aanpassingen.
Deze belemmeringen zijn lastig voor je, maar gelukkig zijn er meer dan genoeg tools en oplossingen die jou kunnen helpen om je studie goed af te ronden. Klik hierboven op de belemmering die jij ervaart en waar jij hulp bij nodig hebt. Je leest er dan nog veel meer over en krijgt meer tips en handvatten. Bekijk ook de andere voorzieningen die jou misschien kunnen helpen.
Dit heb ik mogelijk nodig
Ondersteuning en voorzieningen bij studeren met een taal- of spraakprobleem
Er zijn verschillende aanpassingen of voorzieningen beschikbaar die jou kunnen helpen tijdens je studie op het mbo. Zo zijn er landelijke regelingen, maar ook jouw school biedt extra ondersteuning.
Als student met een taal- of spraakprobleem heb je mogelijk het volgende nodig:
- Zorg binnen de school. Bij zorgmogelijkheden binnen school kun je denken aan loopbaanbegeleiding, een budgetcoach, pluscoaching of een zorgteam.
- Onderwijs en toetshulpmiddelen. Je hebt soms tijdens je studie op het mbo hulpmiddelen nodig voor het volgen van lessen of het maken van toetsen als je een functiebeperking of ondersteuningsbehoefte hebt
Bekijk ook de andere voorzieningen die jou misschien kunnen helpen.
Tips
Informeer de school tijdig over je taal- of spraakprobleem
Antwoord
- Geef voor de start van je opleiding al informatie over je ondersteuningsvraag. Zo kun je met de opleiding samen afspraken maken over hoe jij zo goed mogelijk kunt studeren.
- Ruimte in de regels in het mbo
Vraag op tijd hulp
Antwoord
Elke student is anders en iedereen heeft een andere hulpbehoefte. Het is belangrijk om te onderzoeken wat voor jou werkt. Wees niet bang om op tijd hulp te vragen. Hulp vragen is juist hartstikke sterk, want hiermee laat je zien hoe graag jij jouw mbo-studie succesvol af wilt ronden.
- Ga in gesprek met een coördinator of vertrouwenspersoon op jouw opleiding en vraag welke mogelijkheden er allemaal zijn. Schrijf voor jezelf alvast op waar jij behoefte aan hebt en welke hulp jij nodig denkt te hebben.
- Geef het meteen op school aan als je belemmeringen in het onderwijs ervaart door je ondersteuningsbehoefte. Samen kan er dan worden gekeken naar de invloed hiervan op regelingen als het bindend studieadvies (BSA) of de aanwezigheidsplicht. Voor meer informatie, kijk op: https://onderwijsenexaminering.nl/publicaties/handreiking-bindend-studieadvies/
- Ga met school in gesprek over maatwerk en gebruik daarvoor de gids van Stichting Zorgeloos naar School: https://www.zorgeloosnaarschool.nl/gids/gids-voor-maatwerk-mbo.
Inzet ondersteunende technologie en specialistische dienstverlening
Antwoord
- Visio lanceert SenseMath: app die wiskundige functies hoorbaar maakt. Lees meer over dit hulpmiddel op www.visio.org/sensemath, bekijk het filmpje over SenseMath op YouTube.
- Schermlezers. Er zijn verschillende schermlezers die tekst kunnen uitspreken en vergroten, zoals JAWS (betaald), NVDA (gratis) en Supernova (betaald). Deze programma’s kunnen ook een brailleleesregel aansturen. Digitale boeken van Dedicon kunnen worden omgezet naar voor screenreaders leesbare Word-bestanden.
- Toetsvoorzieningen. Voor een toets kun je mogelijk extra tijd krijgen en/of een vergrote versie van de toets. Misschien heeft je onderwijsinstelling individuele ruimtes waar je gebruik van kunt maken. Ook kun je vragen of je gebruik mag maken van je eigen laptop bij het maken van een tentamen, of een laptop van je onderwijsinstelling met de software die jij nodig hebt. Misschien kunnen schriftelijke tentamens mondeling gedaan worden. Bespreek dit met je studiebegeleider.
- OrCam.De OrCam is een innovatieve minicamera die ontoegankelijke informatie direct toegankelijk kan maken. Hiermee kun je teksten lezen op het digibord lezen, maar ook kan het je helpen bij het vinden van de weg in de gebouwen van je onderwijsinstelling. Vraag na bij het UWV of de OrCam (gedeeltelijk) vergoed kan worden onder de noemer ‘werkplekaanpassing’.
Animatie over wat je als student nodig hebt
Antwoord
Folkert Bil student bouwkunde heeft een animatie gemaakt over TOS en vertelt wat hij nodig heeft. Bekijk de video. Misschien helpt het je om jezelf nog beter te begrijpen.
Ervaringsverhalen
Lees hier de ervaringsverhalen van anderen
Antwoord
- Deel ook jouw ervaringsverhaal. Met jouw ervaringsverhaal kan je anderen, zoals onderwijsprofessionals en medestudenten een inkijkje geven over wat goed gaat en wat beter kan bij studeren met een ondersteuningsvraag. Een inspiratiebron met tips, tips en flops. Samen met jou zorgt ECIO voor een ervaringsverhaal met impact.
Organisaties
Via de Hulpwijzer vind je organisaties die expertise hebben op jouw ondersteuningsbehoefte. Bekijk de mogelijkheden van deze tool.